Özet
Bu çalışmanın amacı duygusal emek ile olumlu sosyal motivasyon arasındaki potansiyel ilişkiyi araştırmaktır. Çalışma, böyle bir ilişkinin var olup olmadığını belirlemeyi, olumlu sosyal motivasyonu etkileyen duygusal emeğin boyutlarını belirlemeyi ve olumlu sosyal motivasyon davranışının demografik faktörlere göre anlamlı şekilde farklılık gösterip göstermediğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Türkiye'de aktif olarak çalışan 345 çalışandan anket yoluyla veri toplandı. Toplanan veriler SPSS 24 ve AMOS 17 istatistiksel yazılım paketleri kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçlar, derin oyunculuk ve gerçek oyunculuk ile prososyal motivasyon arasında anlamlı pozitif bir ilişki olduğunu gösterirken, yüzeysel oyunculuk ve prososyal motivasyon arasında anlamlı negatif bir ilişki gözlemlenmektedir. Karşılaştırmalı analizlere göre prososyal motivasyon medeni duruma göre farklılık göstermektedir. Ancak cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve çalışma saatlerine göre prososyal motivasyonda anlamlı bir farklılık gözlenmedi.
Referanslar
Akduru, H. E., Güneri, S., & Semerciöz, F. (2016). Çalışanlarda prososyal motivasyon ile iş ve yaşam doyumu düzeyi ilişkisine dair bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(38), 375-391. https://hdl.handle.net/20.500.12569/432
Aksoy, C. (2019). The relationship between organizational justice, supervisor support, organizational trust, and organizational commitment: A research in aviation sector. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(2), 349-356.
Ashforth, B. E., & Humphrey, R. H. (1993). Emotional labor in service roles: The influence of identity. Academy of Management Review, 18(1), 88-115. https://doi.org/10.5465/amr.1993.3997508
Batson, C. D. (1987). Prosocial motivation: Is it ever truly altruistic?. Advances in Experimental Social Psychology, 20, 65-122. https://doi.org/10.1016/S0065-2601(08)60412-8
Bayrakçı, E., & Kayalar, M. (2016). İfşa davranışının prososyal davranışlar bağlamında değerlendirilmesine yönelik teorik bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(15), 120-131.
Brief, A. P., & Motowidlo, S. J. (1986). Prosocial organizational behaviors. Academy of Management Review, 11(4), 710-725. https://doi.org/10.5465/amr.1986.4283909
Brotheridge, C. M., & Grandey, A. A. (2002). Emotional labor and burnout: Comparing two perspectives of “people work”. Journal of Vocational Education Research, 1(51), 115-131. https://doi.org/10.1006/jvbe.2001.1815
Brotheridge, C. M., & Lee, R. T. (2003). Development and validation of the emotional labour scale, Journal of Occupational and Organizational Psychology, 76(3), 365-379. https://doi.org/10.1348/096317903769647229
Choi Y. G, Kim K. S. (2015). A literature review of emotional labor and emotional labor strategies. Universal Journal of Management, 3(7), 283-290. https://doi.org/10.13189/ujm.2015.030704
Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2. baskı). Hillsdale, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
Diefendorff, J. M., Croyle, M. H., & Gosserand, R. H. (2005). The dimensionality and antecedents of emotional labor strategies. Journal of Vocational Behavior, 66(2), 339-357. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2004.02.001
Gosserand, R. H., & Diefendorff, J. M. (2005). Emotional display rules and emotional labor: The moderating role of commitment. Journal of Applied Psychology, 90(6), 1256-1264. https://doi.org/10.1037/0021-9010.90.6.1256
Grandey, A. A. (2000). Emotional regulation in the workplace: A new way to conceptualize emotional labor. Journal of occupational health psychology, 5(1), 95-110. https://doi.org/10.1037/1076-8998.5.1.95
Grant, A. M., & Sumanth, J. J. (2009). Mission possible? The performance of prosocially motivated employees depends on manager trustworthiness. Journal of Applied Psychology, 94(4), 927. https://doi.org/10.1037/a0014391
Grant, A. M. (2007). Relational job design and the motivation to make a prosocial difference. Academy of Management Review, 32(2), 393–417. https://doi.org/10.5465/amr.2007.24351328
Grant, A. M. (2008). Does intrinsic motivation fuel the prosocial fire? Motivational synergy in predicting persistence, performance, and productivity. Journal of Applied Psychology, 93(1), 48-58. https://doi.org/10.1037/0021-9010.93.1.48
Grant, A. M., & Berg, J. M. (2012). Prosocial motivation at work: When, why, and how making a difference makes a difference. In K. Cameron & G. Spreitzer (Eds.), The Oxford Handbook of Positive Organizational Scholarship, New York, Oxford University Press.
Gross, J. J. (2015). Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychological Inquiry, 1(26), 1-26. https://doi.org/10.1080/1047840X.2014.940781
Hazzi, O., & Maldaon, I. (2012). Prosocial organizational behaviors: The lifeline of organizations. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, (54), 106-114.
Hochschild, A. R. (1983). The managed heart: Commercialization of human feeling. 20th Edition University of California Press, Berkeley, Los Angeles, London.
İpek, M., & Özbilgin, İ. (2015). Prososyal davranışta liderlik tarzının rolü: Milletvekili-danışman ilişkisi üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(13), 129-149. https://dergipark.org.tr/en/pub/makusobed/issue/19445/206880
Jiang, X., Jiang, Z., & Park, D. S. (2013). Emotional labor strategy and job satisfaction: A Chinese perspective. Social Behavior and Personality, 41(6), 933-938. https://www.researchgate.net/publication/263197346
Kanten, P., & Yeşiltaş, M. (2013). Pozitif örgütsel davranışlar üzerine kavramsal bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 4(8), 83-106. https://dergipark.org.tr/en/pub/vizyoner/issue/23010/246077
Karadirek, G. (2023). Çalışanların prososyal motivasyonu ile duygusal emek arasındaki ilişkide örgütsel özdeşleşmenin rolü. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 332-350. DOI: 10.53443/anadoluibfd.1136425
Kesen, M., & Akyüz, B. (2016). Duygusal emek ve prososyal motivasyonun işe gömülmüşlüğe etkisi: Sağlık çalışanları üzerine bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 233-250. https://dergipark.org.tr/en/pub/cusosbil/issue/32037/353139
Kim, H. J. (2008). Hotel service providers’ emotional labour: The antecedents and effects on burnout. International Journal of Hospitality Management, 27(2), 151-161. https://doi.org/10.1016/j.ijhm.2007.07.019
Kline, R. B. (2011). Convergence of structural equation modeling and multilevel modeling. The SAGE handbook of innovation in social research methods, 562-589.
Leberecht, T. (2015). Business romantik. (Çev. Tümay, N.), İstanbul: Okuyan Us Yayıncılık.
Leisink, P., & Steijn, B. (2009). Public service motivation and job performance of public sector employees in the Netherlands. International Review of Administrative Sciences, 75(1), 35–52.
Lu, H. P., & Liou, H. R. (2015). Emotional labor and workplace relationships among personnel officials and teachers. Social Behavior and Personality, 43(4), 547-558. https://doi.org/10.2224/sbp.2015.43.4.547
Maneotis, S. M., Grandey, A. A., & Krauss, A. D. (2014). Understanding the “why” as well as the “how”: Service performance is a function of prosocial motives and emotional labor. Human Performance, 27(1), 80-97. https://doi.org/10.1080/08959285.2013.854366
Mateer, N. H., & Willover, D. J. (1994). Teacher altruism: Implications for administrators. Pennsylvania Educational Leadership, 13(2), 29-31.
Nylander, P.-A., Lindberg, O., & Bruhn, A. (2011). Emotional labour and emotional strain among Swedish prison officers. European Journal of Criminology, 6(8), 469-483. https://doi.org/10.1177/147737081141380
Özdevecioğlu, M. (2009). Örgütlerarası vatandaşlık davranışları: Teorik çerçeve ve bir ölçek geliştirme çalışması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (33), 47-67. https://dergipark.org.tr/en/pub/erciyesiibd/issue/5890/77914
Pala, T., & Sürgevil, O. (2016). Duygusal emek ölçeği: Ölçek geliştirme, güvenilirlik ve geçerlilik çalışması. Ege Academic Review, 16(4), 773-787.
Peng, Y., Ma, J., Zhang, W., & Jex, S. (2021). Older and less deviant? The paths through emotional labor and organizational cynicism. Work, Aging and Retirement, 7(1), 20-30. https://doi.org/10.1093/workar/waaa017
Polatcı, S., & Özyer, K. (2015). Duygusal emek stratejilerinin duygusal zekanın tükenmişliğe etkisindeki aracılık rolü. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 131-156. https://dergipark.org.tr/en/pub/basbed/issue/38788/453967
Poynter, G. (2002). Emotions in the labour process. European Journal of Psychotherapy & Counselling, 5(3), 247-261. https://doi.org/10.1080/1364253031000091354
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 54-67. https://doi.org/10.1006/ceps.1999.1020
Shin, I., & Hur, W.-M. (2020). How are service employees' perceptions of corporate social responsibility related to their performance? Prosocial motivation and emotional labor as underlying mechanisms. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 27(6), 1-12. https://doi.org/10.1002/csr.2008
Tavakol, M., & Dennick, R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International Journal of Medical Education, 2, 53–5. doi: 10.5116/ijme.4dfb.8dfd
Truta, C. (2014). Emotional labor and motivation in teachers. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 127, 791-795. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.03.356
Uysal, H. T., & Kılıçkaya-Yılmaz, F. (2022). Emotional labor in the service sector: The role of organizational commitment. Cuadernos de Administración, 38(74), 1-22. https://doi.org/10.25100/cdea.v38i74.11132
Wouters, C. (1989). Response to Hochschild’s reply. Theory, Culture & Society, 6(3), 447-450. https://doi.org/10.1177/026327689006003006
Yıldız, S., Dumlu, B., & İbrahı̇mağaoğlu, Ö. (2021). Demografik özelliklere göre duygusal emek ve çalışan iyi oluş halindeki farklılıklar. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (31), 173-192. https://doi.org/10.18092/ulikidince.882446
Yılmaz, F. (2019). Organizational support and the role of organizational trust in employee empowerment. International Journal of Eurasia Social Sciences, 10(37), 968-980
Yılmaz, F. (2020). Pozitif psikolojik sermayenin demografik değişkenler açısından değerlendirilmesi. International Journal of Management and Administration, 4(7), 71-83. https://doi.org/10.29064/ijma.672890
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Telif Hakkı (c) 2023 Fatma YILMAZ KILIÇKAYA